Ds. Willemijn van Dijk (die ook de 'Ode aan verdwenen diersoorten' organiseerde, zie ons bericht van 4 oktober 2023) nodigde de Grootouders voor het Klimaat uit om tijdens de Kerstnachtdienst de kaarsen aan te steken. In haar overdenking kwam ze ook terug op de klimaatverandering en het omgaan met de aarde.
Daags na de bizarre verkiezingsoverwinning van de PVV stonden Utrechters hand-in-hand rondom het stadhuis met de oproep aan allen in Nederland om elkaar vast te houden. Amsterdammers en Haarlemmers volgden een dag later. In de kring op de Grote Markt stonden ook Grootouders voor het Klimaat, zonder spandoek maar vol overtuiging: het kán niet zo zijn dat mensen zich onveilig moeten voelen omdat sommige anderen vinden dat zij hier niet thuis horen, vanwege geloof, land van herkomst of geaardheid. Wij willen een leefbare wereld voor allen en in alle opzichten. Ook wij zeggen: ‘houd elkaar vast’.
Op Black Friday deelden leden van Extinction Rebellion Haarlem flyers uit in de winkelstraten van Haarlem. Grootouders voor het Klimaat Haarlem waren bij deze actie betrokken. Het weer was slecht net als de belangstelling.
Haarlemse Grootouders voor het Klimaat deelden flyers uit bij het NS-station. Belangstelling avondspits op de eerste dag was gering, en dat was ook zo 's morgens toen de 'ouderen' naar de trein gingen. Maar op de dagen na het weekend was de belangstelling groter, de verkiezingen komen dichterbij. Er werden tientallen flyers uitgedeeld en goed ontvangen, met een aantal mooie gesprekken.
Extreme neerslag, stormen, overstromingen, hittegolven, droogte, tekort aan drinkwater en mislukte oogsten. Dat zijn nu al wereldwijd de merkbare gevolgen van de klimaatcrisis. Afgelopen zomer waren die gevolgen op talrijke plekken in de wereld ernstiger dan ooit en deze zullen verergeren zolang we broeikasgassen blijven uitstoten waardoor de aarde steeds verder opwarmt. Alle berichten over de klimaatcrisis maken ons terecht bezorgd.
Maar er is geen tijd om te wanhopen. Daarom was er op donderdag 16 november in de Pletterij een debatavond georganiseerd: "Only Planet: Klimaatgids voor de 21e eeuw". Spreker was Tim van Hattum, programmaleider Klimaat bij de Wageningen University & Research. Onlangs deed Tim mee aan de loodzware Jungfrau Marathon om aandacht te vragen voor de smeltende gletsjers. Het was een hoopvolle en inspirerende bijeenkomst waarin 7 routes werden geschetst om de klimaatcrisis aan te pakken door onze samenleving meer in balans te brengen met de natuur Een gloedvolle enthousiaste lezing van Tim. En gemodereerd door Grootouder Kees en indringende vragen vanuit de zaal een, best wel lange, maar relevante samenspraak. Er waren ongeveer 50 aanwezigen en hetzelfde aantal volgde de bijeenkomst via de livestream. 100 mensen bekeken de stream later.
De debat avond werd georganiseerd door de Haarlemse Grootouders voor het Klimaat in samenwerking met Bertram + de Leeuw, uitgever van Only Planet, en de Kennemer Boekhandel. Zij waren tevreden over het aantal verkochte boeken. Een recensie van Only Planet vind je op onze website. De debatavond is terug te zien en te horen op het YouTube kanaal van De Pletterij. Een absolute aanrader!
De Haarlemse Klimaatcoalitie, waar de Haarlemse Grootouders een onderdeel van vormen, heeft het beleid van de gemeente op hun eigen doelstellingen getoetst. De conclusies waren niet mals. De Gemeente Haarlem gaat de Klimaatdoelstellingen die ze zelf heeft vastgesteld niet halen. En wat er moet gebeuren gaven we ook aan. De klimaatcoalitie heeft dat in een rapport vastgelegd en dat de gemeenteraad toegestuurd. Ons persbericht geeft een samenvatting. De pers reageerde met een drietal artikelen: Haarlems Dagblad (zie foto), Rodi Haarlem en Haarlem105 met een interview. Grootouder Kees van Deelen sprak namens de coalitie in bij de Commissie Beheer, zijn tekst is hier te lezen. Dat werd goed ontvangen met veel vragen van de commissie leden. We blijven als Klimaat Coalitie in gesprek met de diverse fractie in de gemeenteraad. Maar een officiële reactie van de gemeente: daar wachten we nog op.
85.000 mensen, waaronder heel veel Grootouders voor het Klimaat, liepen mee met de indrukwekkende klimaatmars.
Op de collage een impressie van acties waar Haarlemse Gootouders voor het Klimaat bij betrokken waren. Grootouder Paula zong mee met het XR Musicians Orkest en Koor: Lacrimosa uit het Requiem van Mozart. Verschillende Haarlemse en Amsterdamse Grootouders zongen even later ook mee met het Klimaatkoor "On this good green Earth". Dit tijdens de ontroerende Interreligieuze Klimaatviering in de Westerkerk. Weer andere Haarlemse Grootouders liepen mee in de mars met een groot spandoek. Langs het traject zong Het Haarlems/Amsterdams Klimaatkoor (versterkt met enige XR Musicians) de deelnemers aan de mars toe, en sloten zingend aan achter de laatste groepen. Op het Museumplein was een grote manifestatie. Veel sprekers, o.a. Greta Thunberg, terwijl Grootouders voor het Klimaat met hun spandoek vlak voor het podium stonden. Het geheel werd afgesloten met een spetterend optreden van Chef's Special, overigens ook een Haarlemse groep.
En als laatste: de reden waarom Paula en Lowie 6 jaar geleden Grootouders voor het Klimaat zijn geworden, en nu is hij ook met zijn vader bij de klimaatmars.
Hoewel Haarlemse Grootouders al regelmatig meededen met het 'Luchtalarm = Klimaatalarm' van Extinction Rebellion en ook het woord voerden na afloop (zie vorige berichten) waren we deze keer voor het eerst officieel als groep aanwezig met onze hesjes aan. Organisator Niko van XR Haarlem heette ons welkom.
De Stedenband Haarlem Mutare heeft in het kader van het Europese Erasmus project "Games for Goals" (met Goals wordt bedoeld de Sustainable Development Goals) een bordspel ontworpen voor scholieren in de zesde klas. Enige Haarlemse Grootouders voor het Klimaat deden mee aan het testen van het bordspel, een soort ganzenbord met vragen over milieu en klimaat. Er werden verbeteringen aangebracht, en het spel is daarna ook gespeeld op een school. De interesse van de leerlingen was groot en er werd enthousiast gespeeld en geleerd.
In het kader van de week van de Sustainable Development Goals organiseerde Stedenband Haarlem Mutare samen met andere groepen een debat avond over Gezonde Rivieren in Haarlem en Mutare. Grootouder voor het Klimaat Lowie presenteerde een verhaal over het effect op de Water Natuur van weggegooide sigaretten filters en riep de gemeente Haarlem op tot actie. Een mooie debatavond.
Grootouder voor het Klimaat in Haarlem Ank bemenste, samen met het Ouderennetwerk van de Partij voor de Arbeid, een informatiestand waarin ze promotiemateriaal van de Grootouders voor het Klimaat presenteerde.
De Grote of Sint Bavokerk in Haarlem was op Dierendag het toneel van een bijzondere herdenkingsdienst. Een groep van vijftig belangstellenden stond stil bij de 110 diersoorten die sinds het begin van deze eeuw wereldwijd zijn verdwenen. In een kring lazen verschillende deelnemers de namen voor van die uitgestorven diersoorten. Een tiental Grootouders voor het Klimaat Haarlem waren aanwezig en lazen ook namen voor, na iedere naam luidde de klok. Een indrukwekkende herdenking.
Een aantal Grootouders voor het Klimaat Haarlem liep op 8 september mee met de Klimaatmars van Leiden naar Den Haag. De volgende dag (9 september) waren we aanwezig samen met vele andere Grootouders voor het Klimaat op de support demonstratie van de blokkade ‘Stop Fossiele Subsidies’. De tweede dag waren we met minder Grootouders, maar wel nadrukkelijk aanwezig. Tijdens de volgende blokkades waren regelmatig ook Haarlemse Grootouders voor het Klimaat aanwezig.
Op het festival Schalkwijk aan Zee hadden de Haarlemse Grootouders voor het Klimaat een informatiestand met promotiemateriaal en een oproep om naar de A12 te komen. Grote belangstelling was er voor de twee Klimaatquizzen, een voor kinderen en een voor volwassenen. Bij de volwassenen kwamen we zelfs formulieren tekort. De winnaars kregen een klimaat boek: Palmen op de Noordpool en Only Planet.
Extinction Rebellion Haarlem organiseerde voor de derde keer een demonstratieve fietstocht (Formule 0) van Haarlem naar Zandvoort tegen de Formule1. De actie werd ondersteund door een vijftal andere groepen, waaronder de Grootouders voor het Klimaat Haarlem. Bij de start in Haarlem waren toespraken (XR) en het Haarlems Klimaatkoor trad op. Op het strand waren er weer toespraken (Stichting Duinbehoud) en er was een theatervoorstelling (we beelden o.a. het logo van XR uit), en ook hier een optreden van het Klimaatkoor. De belangstelling van de pers was groot wat zich uitte in 16 artikelen in regionale en landelijke dagbladen; 3 internationale artikelen over de Formule 0 en we waren op NOS.nl en RTL Nieuws.
Iedere eerste maandag van de maand is er het Luchtalarm = Klimaatalarm. Extinction Rebellion Haarlem organiseert dan een die-in op het Stationsplein tijdens het klinken van het Oefen Luchtalarm. Een van de rebellen houdt een toespraak, en er worden klimaatliederen gezongen. Hoe langer hoe meer Haarlemse Grootouders voor het Klimaat sluiten zich er bij aan, en houden regelmatig ook de toespraak.
Voor de commissie vergadering over het fietsbeleid sprak Paula in namens de Grootouders voor het Klimaat en Extinction Rebellion. Ze benadrukte dat de fiets op plaats 1 een goede stap is in de richting, maar dat er te weinig aandacht is voor het vergroenen en vernatten van de stad. Het moet niet zo zijn dat de auto nog steeds een veel te dominante plaats inneemt in de ruimtelijke ordening. Haar inspraak is hier te lezen, ze beantwoorde veel vragen van de commissie.
In zestien steden luiden de kerkklokken om aandacht te vragen voor de urgentie van klimaatbeleid. In Haarlem werden de klokken van de Grote St. Bavokerk daadwerkelijk geluid door Grootouders voor het Klimaat Addie en Ank. Marijke hield de toespraak op de trappen van het stadhuis, en het klimaatkoor zong op de Grote Markt. Amsterdamse Grootouders voor het Klimaat sloten zich bij ons aan.
Een verslag van andere steden vind je hier.
Haarlemse Grootouders waren actief betrokken bij het aanbieden van de Toekomststoel aan de Provincie Noord Holland, en waren vrij massaal aanwezig. Een verslag ervan vind je hier. Scroll door naar Noord Holland. Na afloop trad het Haarlems Klimaatkoor op.
Op 26 mei liepen Haarlemse Grootouders voor het Klimaat samen met Utrechtse en Amersfoortse Grootouders mee met de Jongerendemonstratie in Utrecht. Marlies Gommers hield namens de landelijke Grootouders een gloedvolle toespraak. Een dag later stonden we met een grote groep Grootouders voor het Klimaat bij de Blokkade van de A12 door Extinction Rebellion.
De toespraak van Marlies kun je hier beluisteren.
(4m.) van de Grootouders voor het Klimaat op de Kweektuin Biomarkt. Bij toerbeurt bemenst door een negental Grootouders. We stonden daar met folders en flyers van zowel onze landelijke organisatie als van de ‘Haarlemmers’. Ook was een deel ingeruimd voor de Klimaatcoalitie. Veel belangstelling trokken de kinderboeken over het klimaat.
Een dertigtal betrokken demonstranten hielden de maandelijkse die-in. Het waren deze keer voornamelijk ouderen. De jongeren waren bij de gelijktijdige die-in aan de poort van Tata Steel. Het Klimaatalarm werd afgesloten door een strijdvaardige en hoopvolle pitch van Grootouder voor het Klimaat en rebel Paula. Die is hier te lezen. “Het is nog mogelijk om iets moois van de planeet te maken” kopte de Haarlemse Krant.
Manifestatie tegen de fossiele investeringen van ING. Ruimbezocht. Haarlemse Grootouders, Amsterdamse Grootouders en een paar bekenden van de Pleindemonstraties waren er bij. Muziek, zang, dans en toespraken. Het weer werkte ook nog mee.
“Wie zijn de Grootouders voor het Klimaat van Haarlem? “Je hoeft niet per se opa of oma te zijn”. Haarlem 105 interviewde twee Grootouders voor het Klimaat. Ontstaan, Pleindemonstraties, Toekomststoel, Shell demonstratie, Zorgen om Toekomstige Generaties en acties in Haarlem kwamen aan de orde. En je hoeft niet perse grootouder te zijn om mee te doen. Bekijk het hele interview.
Iedere eerste maandag van de maand is er een luchtalarm oefening. Extinction Rebellion gebruikt in verschillende steden het luchtalarm als een Klimaatalarm. En dat is geen oefening! De vorm is een die-in gevolgd door een toespraak van één van de Rebellen. Veel Grootouders voor het Klimaat nemen hier aan deel.
Op 3 april hield Rebel en Grootouder voor het Klimaat Paula in Haarlem de toespraak, de tekst er van kun je hier lezen, een samenvatting vind je in Rodi Haarlem .
Inspiratiemarkt ‘Groen en Klimaatadaptatie’. De Gemeente Haarlem had ter inspiratie van het ‘Meerjarenplan Groen’ aan aantal actieve groepen op dat gebied uitgenodigd om hun visie te geven over wat er zou moeten gebeuren. De Haarlemse Grootouders voor het Klimaat waren present met een informatiestand, en Paula van Liere hield een lezing namens de Grootouders: “SOS Samen Ondernemend Snel”. De flyer met conclusies die er van gemaakt is vloog weg van onze tafel, en is hier te lezen.
Het Haarlems/Amsterdams Klimaatkoor met versterking uit verschillende steden verwelkomde de demonstranten met Klimaatliederen in Den Haag Centraal, en gingen daarna zingend naar de A12 voor de Support Demonstratie. Haarlemse Grootouders voor het Klimaat waren met een twaalftal aanwezig zowel naast als op de A12. Het weer werkte mee, de enige nattigheid kwam uit waterkanonnen.
Grootouders voor het Klimaat, met enige kleinkinderen, Extinction Rebellion en het Haarlems Klimaatkoor waren ondersteunend aanwezig bij demonstratie, die een vijftigtal mensen aantrok. Motto: Wees reëel eis het onmogelijke. Regionale omroep Haarlem 105 plaatste een mooi verslag van de manifestatie.
Fridays for Future organisator Jonathan Hiep kreeg een platform om de demonstratie aan te kondigen bij Haarlem 105, daar maakte hij ook gebruik van om te protesteren tegen het feit dat Shell en Tata Steel workshops mochten geven bij de kick off van de duurzaamheidweek op het Rudolf Steiner College. Extinction Rebellion, Grootouders voor het Klimaat en Milieudefensie hebben het Rudolf Steiner College op de hoogte gesteld dat ze deze vorm van ‘greenwashing’ bij een duurzaamheidprogramma volstrekt onnodig vinden.
Als reactie op de chaotisch verlopen vergadering van de Commissie Bestuur over de keuze van het onderwerp Burgerberaad (zie het verslag op deze pagina van 19 januari bij de inspraak van Kees van Deelen) sprak Paula van Liere in bij diezelfde commissie. Ze bekritiseerde het chaotisch verloop, maar legde tevens uit dat uit chaos ook veel goeds kan komen en wenste de commissie veel wijsheid. Haar bijdrage is hier te lezen. Veel commissieleden bedankten haar voor de bijdrage. GroenLinks vroeg hoe ze als activist zou willen dat de commissie verder ging. Haar antwoord is het beluisteren waard. Je kunt de inspreektekst hier nalezen.
Een delegatie van de Haarlemse Klimaatcoalitie, waaronder enige Grootouders voor het Klimaat, bezocht Maak Haarlem. Verscheidene bedrijven die allen innovatie en circulaire productiviteit hoog in het vaandel hebben. 3D printen was een belangrijk onderdeel, we zagen o.a. de 3D geprinte gitaar van Bløf en die van stadgenoot Jacqueline Govaerts (Krezip). Indrukwekkend was de productie van een borstprothese. Na de operatie wordt het bovenlichaam gescand en met siliconen een prothese geprint, die naadloos past op het lichaam en gespiegeld is aan de andere borst. We leerden ook veel over ‘mono verzamelen’. Mengsel van plastics zijn niet geschikt voor 3D printen. En er was nog heel veel meer.
door Extinction Rebellion. Het Haarlems/Amsterdams Klimaatkoor gaf vooraf een spetterend optreden in de hal van Den Haag Centraal. Vele demonstranten van de support actie liepen er langs. Tijdens de blokkade trad het koor opnieuw op, maar door het geruis van duizenden andere demonstranten was dat niet overal goed hoorbaar.
Debatavond in de Pletterij. Fossielvrij Nederland i.s.m. Haarlemse afdelingen van de Grootouders voor het Klimaat, Extinction Rebellion en Milieudefensie. Grootouder voor het Klimaat Kees van Deelen leidde in. Twee films werden vertoond: de belangrijkste was een Pointer film. Daarna o.l.v. Caroline Hannema (Extinction Rebellion) een discussie met campaigner Marianna van der Stel en de zaal. Goede discussie, die ernstig werd verstoord door twee leden van de Twijfelbrigade. Debat is terug te kijken.
Op 22 januari, na een openbare repetitie bij de piano van het Amsterdam Centraal Station, trad het koor op in de grote hal van het station. Grootouders voor het Klimaat waren ruim vertegenwoordigt in het koor. Ondanks de spandoeken keek de beveiliging er naar en luisterde aandachtig mee. De belangstelling van het langslopende publiek was groot.
Op 19 januari vergaderde de commissie Bestuur over het onderwerp van het toekomstige eerste Burgerberaad. Grootouder voor het Klimaat Kees van Deelen sprak in om de commissie te overtuigen van het grote belang van het klimaat en raadde de commissie aan om voor CO2 reductie te kiezen. Zijn betoog is hier te lezen. Ook de insprekers van Extinction Rebellion sloten zich hierbij aan. De vergadering verliep chaotisch (vanwege een dominante tikkende spreektijdklok, waardoor vijf partijen al over hun spreektijd waren) en een beslissing is tot nu toe niet erg duidelijk. Wordt zeker vervolgd.
